Eetlust sneller remmen in de hersenen

Denk je bij eetlust en verzadiging alleen aan ghreline en leptine? Dan hebben de onderzoekers van de University of Warwick (UK) een verrassing voor je: ze ontdekten dat twee specifieke aminozuren de eetlust extra snel kunnen remmen.

Aminozuren zijn meer dan alleen fundamentele bouwstenen voor onze eiwitten. Ook afzonderlijk hebben ze interessante eigenschappen. Zo ontdekte de University of Warwick (UK) dat L-lysine en L-arginine de eetlust extra snel remmen. Dit biedt mogelijk uitkomst bij de beheersing van overgewicht via de voeding.

Tanycyten en eetlust

De onderzoekers brachten een concentraat van L-arginine en L-lysine in de hersencellen van muizen.  Met behulp van fluorescentie en een microscoop kon men de chemische reacties bekijken die daar plaatsvonden. Binnen dertig seconden bleken hersencellen genaamd tanycyten signalen uit te zenden naar het deel van de hersenen dat betrokken is bij eetlust.

Tanycyten zijn hersencellen (glia) die zich bevinden rondom de derde ventrikel en uitlopers hebben naar de hypothalamus. Recent onderzoek liet al zien dat tanycyten in de hypothalamus het gewicht en de stofwisselingsactiviteit bij muizen kunnen beïnvloeden [2].

Hoewel vooral L-lysine en L-arginine werden gedetecteerd, reageerden de tanycyten ook op andere aminozuren. Deze werken via hetzelfde mechanisme en kunnen dus ook de eetlust remmen. Hun effect blijkt echter wel minder sterk.

Umami-smaakpapillen

De onderzoekers ontdekten dat al vanuit de mond informatie over aminozuren wordt doorgestuurd naar de tanycyten. Dit gebeurt via de umami-smaakpapillen. Vervolgens komen de aminozuren in het bloed en in de hersenen terecht. Daar komen ze direct in aanraking met tanycyten.

“Dat we nu hebben ontdekt dat tanycyten aminozuren kunnen detecteren, helpt ons bij het vinden van nieuwe manieren om overgewicht te beheersen”, aldus de onderzoekers.

Eenvoudige voedingsinterventie

Hoge concentraties L-lysine en L-arginine worden aangetroffen in varkens- en rundvlees, maar rood vlees heeft natuurlijk ook veel nadelen. Gelukkig zit het ook veel in kip, makreel, pruimen, abrikozen, avocado’s en amandelen. Veel minder komt het voor in graaneiwitten, wat het gebrek aan verzadiging door afgeleide voedingsmiddelen zou kunnen verklaren. Een andere verklaring is dat gluten de binding van leptine aan zijn receptor remt. Het één hoeft het ander natuurlijk niet uit te sluiten.

(Oer)voeding kan eenvoudig worden aangepast door meer van eerdergenoemde voedingsmiddelen te introduceren en zo optimaal gebruik te maken van het eetlustremmende effect. Zo nodig kunnen met suppletie van een hoogwaardig eiwitpoeder (bijvoorbeeld rijstproteïne) eenvoudig en snel hogere doseringen bereikt worden.

Overige toepassingen

L-lysine wordt binnen de orthomoleculaire praktijk overigens ook voor iets heel anders gebruikt: als middel tegen virale infecties [3]. Met name herpes-infecties, bijvoorbeeld de koortslip (herpes simplex) of gordelroos (herpes zoster) kunnen effectief worden behandeld met L-Lysine.

Tot slot wordt de combinatie van L-arginine en L-lysine vaak toegepast ter bevordering van het lichamelijk herstel na intensieve belasting [4]. Daarbij ondersteunt deze combinatie het lichaamseigen regeneratieproces, zodat het immuunsysteem optimaal blijft functioneren.

Bronnen

[1] Greta Lazutkaite et al., Amino acid sensing in hypothalamic tanycytes via umami taste receptors, Molecular Metabolism, Published online: September 13, 2017

[2] Daniel A. Lee et al.,  Tanycytes of the Hypothalamic Median Eminence Form a Diet-Responsive Neurogenic Niche, Nat Neurosci. 2012 May; 15(5): 700–702.

[3] http://www3.naturafoundation.nl/monografie/L-Lysine.html

[4] http://www3.naturafoundation.nl/monografie/L-Arginine_en_L-Ornithine.html