Bosrijke omgeving goed voor amygdala

vrijdag 24-november-2017

In 2050 woont meer dan 70 procent van de wereldbevolking in steden. Maar voelen we ons daar wel zo thuis? Een stad lijkt in geen velden of wegen op onze evolutionaire nis. Nieuw onderzoek laat in ieder geval zien dat onze amygdala beter gedijt in een bosrijke omgeving.

 

Angst, agressie, onbewuste emoties: bij al deze ervaringen speelt onze amygdala een belangrijke rol. De amygdala koppelt onze ervaringen met de omgeving aan onze diepste gevoelens en slaat deze op in het langetermijngeheugen. Op deze manier kunnen onprettige ervaringen in de toekomst gemakkelijker worden vermeden.

 

Maar wat als die omgeving niet meer is wat deze vroeger was? Heeft dat (onbewust) invloed op hoe we ons voelen en waar we wel en niet willen zijn? Onderzoekers van het Max Planck instituut deden er onderzoek naar [1].

 

Bos beter voor amygdala

Het was al bekend dat de kans op het ontwikkelen van angst- en stemmingsstoornissen groter is in de stad dan op het platteland [2]. Het nieuwe onderzoek laat zien dat stadsbewoners die dichter bij een bos wonen, qua structuur een gezondere amygdala hebben.

 

De deelnemers aan het onderzoek kwamen uit de Berlin Aging Study II (BASE-II). In totaal deden 341 volwassenen tussen de 61 en 82 jaar oud mee aan het onderzoek. Naast geheugentests werden er ook MRI-scans gemaakt van de amygdala en andere hersengebieden die betrokken zijn bij de verwerking van stress. Maar hoe werd nu gekeken wat de invloed van een bosrijke omgeving is op de amygdala?

 

Verrassend genoeg werden daarvoor geen vragenlijsten gebruikt. Wat men deed, was de MRI-data verrijken met GPS-informatie van de woonplaatsen van de deelnemers. Op deze manier werd duidelijk wie er dichtbij een bos woonde en wie niet. Hieruit kwam naar voren dat stadsmensen die dichter bij een bos wonen een gezondere amygdalastructuur hebben. Een gezonde amygdala kan bijdragen aan een grotere stressbestendigheid en kan de impact van angt en andere emoties op het individu verkleinen.

 

Meer dan joggen in het park

Hoewel er een relatie gevonden werd tussen een gezonde amygdala en het wonen bij een bos, werd er geen enkel verband gevonden tussen de amygdala en stedelijk groen, aangelegde waterpartijen en onbebouwd terrein. Een rondje joggen in het park mag dan gezond zijn, het heeft vermoedelijk weinig invloed op onze amygdala.

 

Het is trouwens nog niet bekend of er sprake is van een oorzaak-gevolgrelatie – mensen met een gezondere amygdala zouden een grotere neiging kunnen hebben bij een bos te gaan wonen – maar de onderzoekers achten de kans gering dat dit laatste zo is.

 

Regulering van emotie en stress

Recent zijn er nog meer verbanden gevonden tussen wonen in de stad en het risico op de ontwikkeling van mentale aandoeningen. Dit onderzoek werd gepubliceerd in Nature. Daarbij blijken twee hersengebieden extra gevoelig te zijn voor de invloed van de stedelijke omgeving. De twee hersengebieden zijn betrokken bij de regulering van emotie en stress.

 

Aldus de onderzoekers: "De kans op angststoornissen ligt bij stadsbewoners 21 procent hoger. Bovendien hebben ze ook een 39 procent grotere kans op stemmingsstoornissen. Daarnaast is de incidentie van schizofrenie bijna dubbel zo hoog wanneer men in de stad geboren en opgegroeid is. De eerste stap om dit op te lossen is uitvinden hoe de biologie daarachter werkt."

 

Een stukje van onze evolutionaire nis

Het onderzoek onderstreept hoe belangrijk het is dat we onze evolutionaire nis binnen onze huidige omgeving zo veel mogelijk recreëren. Niet alleen voor onze lichamelijke gezondheid, maar zeker ook voor ons psychisch welbevinden. Indien dit mogelijk is, geniet leven in (de buurt van) een bos de voorkeur om stress en angst te remmen.

 

Als dit niet mogelijk is, zou men in ieder geval regelmatig de buitenlucht moeten opzoeken. Daarbij geniet een lange boswandeling of een lang weekend in een boshut de voorkeur boven een verblijf tussen stedelijk groen.

 

Bronnen

[1] Simone Kühn et al. In search of features that constitute an "enriched environment" in humans: Associations between geographical properties and brain structure, Scientific Reports (2017)

[2] http://www.douglas.qc.ca/news/1103?locale=en