Column Fien Demeulemeester: Vanavond niet, schat

Onze docente Fien Demeulemeester heeft wederom een column geschreven in PharmActueel! Ze vertelt in deze column wat je libido over je gezondheid vertelt.

‘Vanavond niet, schat. Ik heb hoofdpijn’. Wimpel jij ook vaak je partner af met dit excuus? Dan heb ik goed nieuws: er is niets mis met je. Zoiets als libido – aangeboren geslachtsdrift – bestaat namelijk helemaal niet! Je hebt er meer invloed op dan je denkt en we vertellen je graag hoe.

Hoezo, libido bestaat niet?

Libido (sexualis) komt uit het Latijn en betekent letterlijk ‘begeerte’ of ‘geslachtsdrift’. Sigmund Freud en Carl Jung hebben dit begrip ooit in de psychoanalyse gelanceerd om de aangeboren behoefte aan seks uit te drukken. Sommige mensen hebben er veel van, anderen heel weinig.

Maar inmiddels is de wetenschap het erover eens: de zin in seks is geen aangeboren drift, maar een (spontaan) verlangen naar seks. En dat is een emotie net zoals boosheid, verdriet of blijdschap. Zin in seks is dus net als emoties afhankelijk van de context en de omstandigheden in en buiten je lichaam. En daar heb je meer invloed op dan je denkt.

Libido als graadmeter van gezondheid?

We zullen als mens vooral hunkeren naar dingen die leiden tot een bepaald soort beloningsgevoel. Bij de meesten kan bijvoorbeeld het eten van zoet of zout een dergelijk beloningsgevoel in de hersenen teweegbrengen. Je wordt er tijdelijk rustig en vrolijk van. Ook alcohol, drugs of risicovol gedrag kunnen dit gevoel kortstondig sterk uitlokken, tevens de grootste valkuil in termen van verslaving.

Aan het hebben van seksueel contact hangt ook zo’n mooie beloning vast, namelijk een orgasme. Tijdens een orgasme nemen de concentraties van specifieke neurotransmitters toe in het hersenvocht en in de bloedbaan. Het gaat om opwindende neurotransmitters zoals noradrenaline, oxytocine, prolactine, dopamine, opioïden en serotonine. Deze moduleren het beloningsgevoel maar ook de emotionele binding die je aangaat met je bedpartner.

Onvoldoende beloning (of fysieke barrière?)

Als je vaak geen zin hebt in seks, dan kan je jezelf dus de vraag stellen: ervaar ik misschien onvoldoende een beloningsgevoel na afloop, zowel op vlak van lust als op vlak van emotionele binding? Welke omgevingsfactoren zouden hiervoor verantwoordelijk kunnen zijn? Ben ik gestrest, emotioneel uit balans, out of shape of leef ik ongezond?

Of misschien heb je een fysieke barrière die jou tegenhoudt vol te genieten van seksuele interactie?
Bij vrouwen gaat het in dit geval vaak om pijn door vormen van vaginisme, infecties of door de hormonale veranderingen die voorkomen bij de menopauze. In dat geval kan je prima een gezondheidsprofessional onder de arm nemen om je klachten aan te pakken. Fytotherapie blijkt bijvoorbeeld voor veel vrouwen overgangsklachten te verlichten.

Bij mannen kunnen onder meer erectiestoornissen of vroegtijdige ejaculatie de pret bederven. Ook daar is op een natuurlijke en integrale manier prima iets aan te doen, zoals bijvoorbeeld met bepaalde yoga-ademhalingstechnieken welke in klinisch onderzoek reeds succesvol bleken.
Op die manier levert seksuele interactie je meer plezier op dan dat het je moeite kost.

Jouw innerlijke tijger

Overwin fysieke en psychologische barrières, krijg je neurotransmitters weer op de rails en duik de lakens in! Met behulp van een gezonde leefstijl, de juiste hulp en precies de goede voedingsstoffen wordt jouw innerlijke tijger vast weer wakker. Voedingsmiddelen die jouw lust kunnen aanwakkeren zijn bijvoorbeeld oesters, frambozen, cacao en appelen. Een goede neurotransmitterbalans krijg je door voldoende aandacht te hebben voor ontspanning, beweging, natuur en sociaal contact.

'Sex is an emotion in motion'
- Mae West